საკითხები: არითმეტიკა; იგივობა; ექვივალენტურობა
მასალები: ფანქარი და ფურცელი.
პასუხი იცით. რა არის შეკითხვა?
რატომ არის კარგი აქტივობა
ეს აქტივობა გეხმარება სწრაფად შეამოწმო თითოეული მოსწავლის უნარები არითმეტიკასა და
კრეატიულ აზროვნებაში, თანაც სახალისოა. ეს კარგი აქტივობაა დასაწყისისთვის, სადაც
ყველა ჩაერთვება. თანაბრად კარგია დაბალ და მაღალ საფეხურებზე. პირველ კლასში
მიმატება-გამოკლებისთვის, ხოლო მაღალ საფეხურზე კომპლექსური არითმეტიკული
მოდელებისთვის.
დაწყება
მასწავლებელი წერს დაფაზე სამიზნე რიცხვს. მოსწავლეებმა უნდა დაწერონ რაც შეიძლება
მეტი გამოსახულება, რომელთა პასუხიც შეიძლება ეს სამიზნე რიცხვი იყოს. ამის შემდეგ
მოსწავლეები უზიარებენ ერთმანეთს საუკეთესო ხერხს, რომლის მეშვეობითაც სამიზნე
რიცხვი მიიღეს.
მაგალითი
მასწავლებელმა დაწერა დაფაზე რიცხვი 7. მოსწავლეები ამ დროს იწყებენ თავ-თავიანთ
ფურცლებზე 1 წუთის განმავლობაში იმ გამოსახულების წერას, რომლის მეშვეობითაც 7-ის
მიღება არის შესაძლებელი. შემდეგ სთხოვე მოსწავლეებს გაგიზიარონ თავიანთი მიგნებები.
მასწავლებელი დაფაზე წერს მოსწავლეების მიერ ნაკარნახევ გამოსახულებებს. ეს
გამოსახულებები შესაძლებელია იყოს, როგორც მარტივი სახის 6+1=7, ისე კომპლექსური
(4*3)-5=7. ამ აქტივობის არსი ის არის, რომ ნებისმიერს შეუძლია მასში მონაწილეობა
სიმარტივის გამო, ზედა ლიმიტი კი არ აქვს და მოსწავლეს ეხმარება კრეატიული
აზროვნების განვითარებაში.
სააზროვნო კითხვები
არ გააკეთო ესენი, როდესაც პირველ ჯერზე ითამაშებთ სამიზნე რიცხვის თამაშს. მაგრამ
მომდევნო თამაშებისთვის თუ მათი გაკომპლექსურების სურვილი გექნება, შეგიძლია
შემდეგი კითხვები ჩართო აქტივობის პროცესში.
- თუ მხოლოდ 2 რიცხვის შეკრებით შეგვიძლია სამიზნე რიცხვის მიღება, ასეთირამდენი შესაძლო ვარიანტი არსებობს?
- თუ მხოლოდ 3 რიცხვის ჯამით, ან 4 რიცხვის ჯამით შეგვიძლია სამიზნე რიცხვის წარმოდგენა?
- ნებისმიერი რაოდენობის რიცხვებით თუ შეგვიძლია სამიზნე რიცხვის წარმოდგენა?
- თუ მხოლოდ გამოკლებებით შეგვიძლია მოცემული რიცხვის წარმოდგენა, მხოლოდ გამრავლებებით, მხოლოდ გაყოფით?
- რა იქნება ყველაზე გრძელი გამოსახულება რომლის მეშვეობითაც შეგვიძლია სამიზნე რიცხვის მიღება. (ანუ ყველაზე ბევრი რიცხვის და ოპერაციისგან შემდგარი).
- შეგვიძლია, თუ არა მივიღოთ სამიზნე რიცხვი მხოლოდ კონკრეტული რიცხვის გამოყენებით. მაგალითად მივიღოთ სამიზნე რიცხვი 7 მხოლოდ 4-ების მეშვეობით?
რჩევები
- არ გამოარჩიო მრავალნაბიჯიანი გამოსახულებები, როგორც ჭკვიანური გადაწყვეტილება. ყველა ამოხსნა თანაბრადფასეული და მნიშვნელოვანია. ეს აქტივობა თითოეულ მათგანს აძლევს უნარს გამოავლინონ საკუთარი შესაძლებლობები და ამის გამო პოზიტიური უკუკავშირი მიიღონ. თუ საჭირო იქნება, შეგიძლია კომპლექსური ამოცანები აღნიშნო, რომ უფრო გრძელია, ან ბევრი ნაწილი აქვს, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში უფრო ჭკვიანური არ არის, ვიდრე რომელიმე სხვა.
- თუ პასუხი არის არასწორი, ან არაცხადი, შენ შეგიძლია კლასთან ერთად განიხილო ეს მაგალითი. მეორე მხრივ, თუ მოსწავლემ გამოიყენა კომპლექსური, უცნობი მოქმედება (მაგალითად ფესვი), რისთვისაც კლასი არ არის ჯერ მზად, შენ შეგიძლია დაწერო მაგალითი დაფაზე, მაგრამ გადახვიდე მომდევნო მაგალითის განხილვაზე.
- ეს გაკვეთილი გაძლევს შანსს, რომ დაეხმარო მოსწავლეებს ექვივალენტურობის კონცეპტის გააზრებაში. თუ ერთმა მოსწავლემ იცის, რომ 6+1=7, და ვიღაცა სხვამ იცის, რომ (3*4)-5=7, მაშინ გამოდის, რომ 6+1=(3*4)-5. ეს კარგი საშუალებაა იმის გასააზრებლად, რომ არსებობს მრავალი გზა, რომლითაც შვიდის მიღება შეიძლება და ეს თითოეული გზა ერთმანეთის ექვივალენტურია, ტოლფასია.
- მაგალითად ვიღაცამ თქვა, რომ 7=5+3. იმის ნაცვლად, რომ ვთქვათ „არასწროია“, თქვით 5+3-ის პასუხი ძალიან ახლოს არის 7-თან. ჩვენ სხვა რაღაც გვჭირდება იმისთვის, რომ შვიდი შევადგინოთ. რა მოვუხერხოთ 5+3-ს რომ 7 გავხადოთ? თუ რომელიმე ახსნის, რომ 5+3=8-ს და ჩვენ კიდევ უნდა გამოვაკლოთ 1, მაშინ ჩავწეროთ გამოსახულება 7=5+3-1.
- ზოგმა მოსწავლემ შეიძლება შემოგთავაზოს ობიექტებთან შეთავსებული რიცხვებით მანიპულირება, მაგალითისთვის „3 კურდღელს მიმატებული 4 კურდღელი არის 7 კურდღელი“. დამოკიდებულია კლასზე და კლასის განწყობაზე, მიიღე მსგავსი განმარტება, მაგრამ ამან შესაძლოა შემოსაზღვროს კლასის გამოცდილება მხოლოდ კონკრეტულ საგნებთან მიმართებით და იმისთვის, რომ განაზოგადო წაახალისე, რათა შემდეგი აქტივობები წმინდა სახის რიცხვებზე ჩაატარონ.